Alleen wie de voorbije twee weken op een andere planeet leefde, weet niet dat het achtste en laatste seizoen van de geweldige serie Game of Thrones van start is gegaan.
Of je bij het Engels ondertitels nodig hebt, is niet zeker, maar je zult er ongetwijfeld wel dankbaar om zijn wanneer er Hoog Valyrisch wordt gesproken. Tenzij je jezelf de taal ondertussen hebt aangeleerd. (meer…)
Indrukwekkend astronomisch nieuws vorige week. Voor het eerst is men erin geslaagd een foto te nemen van een zwart gat. (meer…)
Vorige week hadden we het over een lipogram. Vandaag kijken we naar iets soortgelijks: het pangram. (meer…)
Er bestaan heel wat verschillende soorten teksten, maar heb je ooit al eens van een lipogram gehoord?
Een lipogram is een tekst waarin één bepaalde letter van het alfabet niet wordt gebruikt. Welke letter dat is, mag je zelf kiezen. Het is uiteraard geen kunst om een tekst zonder de letters ‘q’ of ‘x’ te schrijven. Maar naarmate de verboden letter frequenter in een taal voorkomt (denk maar aan de ‘e’ of ‘n’ in het Nederlands), wordt het moeilijker om een tekst van enige lengte op te stellen.
In de 5de eeuw voor onze tijdrekening was de Griekse dichter Tryfiodorus een van de eersten om een lipogram te schrijven. En hij schreef er meteen 24, vierentwintig boeken die samen het epos van de Odyssey vormden. In elk boek was er één Griekse letter die er niet in voorkwam, de alfa in het eerste boek, de beta in het tweede enzovoort.
In de Middeleeuwen deed de Fransman Peter de Riga hetzelfde met zijn Latijnse samenvatting van de Bijbel. In elk van de 23 hoofdstukken was er een andere letter die je er niet in terugvond.
De grootste krachttoer kwam van de Amerikaan Ernest Vincent Wright. In 1939 publiceerde hij Gadbsy: A Story of Over 50,000 Words Without E. Om zeker te zijn dat hij zich niet zou vergissen, had hij op voorhand de E-toets uit zijn tikmachine verwijderd.
Het woord lipogram komt uit het Grieks. Het is afgeleid van leipein, dat achterlaten betekent.
Toegegeven, veel praktisch nut heeft een letterspelletje als het lipogram niet, maar het schrijven ervan vereist wel een zekere taalkennis en creativiteit. Probeer je het eens?
Vorige week besprak ik de etymologie van diverse Europese munten, waarvan we de meeste missen sinds de invoering van de euro.
Maar ook buiten Europa zijn er munten met een interessante etymologie. (meer…)
Het is het slijk der aarde en je zou er toch niet echt alles mee kunnen kopen. Ik heb het uiteraard over geld, het betaalmiddel dat een (al te?) centrale rol in ons leven speelt.
Vandaag bekijken we dat slijk door een etymologische bril. (meer…)
Hakuna Matata! Geen probleem!
Bart De Wever gebruikte het zinnetje onlangs nog in een interview. Maar mag hij en mogen wij dat zinnetje wel zeggen? Want twintig jaar geleden, toen de eerste versie van The Lion King werd uitgebracht, registreerde Disney ‘hakuna matata’ als handelsmerk. (meer…)
