Europa is lang niet het enige continent waar tegen de overheersing van het Engels wordt gestreden en waar men probeert de import van Engelse woorden en termen enigszins een halt toe te roepen.

Ook in Zuid-Amerika kennen ze dat probleem. Het is daar zelfs dubbel zo erg.

Want waar het bij ons slechts om het Engels gaat, hebben ze in Zuid-Amerika met twee overheersende talen te maken: het Engels én het Spaans.

In Bolivië hebben lokale taalkundigen van de drie belangrijkste inheemse talen er iets op gevonden.

Om te verwijzen naar de technologische voorzieningen van de moderne cultuur hebben ze neologismen gemaakt. Zo willen ze vermijden dat het dagelijkse taalgebruik wordt overspoeld door Engelse of Spaanse benamingen.

Zo wordt een computer een ñiqichana, flashgeheugen wordt yuyay jallch’ana en televisie wordt dan weer karu qhawana, niet meteen woorden die je in het Spaans of Engels op een of andere manier terugvindt.

Walter Gutiérrez van het Ministerie van Intercultureel Beleid, meldt dat er 4500 nieuwe termen in de taal Aymará zijn opgenomen, 3000 in Quéchua en duizend in Guaraní.

Om die termen goed te keuren werden tal van congressen gehouden. Naast 3000 nieuwe woorden werden ook 15.000 bestaande maar nog niet officieel goedgekeurde uitdrukkingen behandeld.

De vraag is natuurlijk of deze maatregel voldoende zal zijn om de twee grote talen tegen te houden. De grondwet laat het alvast toe. In de in 2009 aangenomen versie staat immers dat Bolivië een multicultureel land is waarin meerdere inheemse talen worden gesproken, waarvan enkele op het punt staan te verdwijnen.

Anderzijds heeft het Afrikaans voldoende getoond dat het kan. In tegenstelling tot het Nederlands neemt die taal nagenoeg geen Engels over. Denk maar aan een rekenaar (computer), gemorskos (fastfood), slimfoon (smartphone), flaterwater (typexx), tandeknerser (cliffhanger) enz. Stelde het Nederlands zich maar meer als het Afrikaans en de Boliviaanse lokale talen op…

(bron: persagentschap EFE/OJFL)