Ik hoor mensen die Spaans of Italiaans studeren vaak klagen over het feit dat die Spanjaarden en Italianen zo snel ratelen, te snel om het allemaal goed te begrijpen.

Maar is dat wel echt zo? Spreken Spanjaarden en Italianen (veel) sneller dan Nederlandstaligen of Engelstaligen?

Of spreken Spanjaarden met opzet snel wanneer er een toerist aanwezig is?

Algemeen kunnen we stellen dat een taal die we niet spreken en begrijpen sowieso altijd sneller in onze oren klinkt dan de eigen taal. Dat komt omdat je je niet richt op de betekenis van de woorden, want je begrijpt ze toch niet, maar alleen oor hebt voor de snelheid waarmee de woorden worden geuit.

Uit grondig onderzoek door Peter Roach, emeritus professor fonetica van de universiteit van het Britse Reading, blijkt het helemaal niet te kloppen dat sommige talen sneller worden gesproken dan andere. Er is geen verschil tussen talen wat betreft het aantal klanken per seconde bij normaal praten.

Maar er is wel een ritmisch verschil tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels (accenttalen), en Spaans en Italiaans (lettergreeptalen). Bij accenttalen wordt een spraakeenheid bepaald door klemtonen en kan die eenheid lang of kort zijn. Bij lettergreeptalen is de lettergreep de spraakeenheid en is die altijd even lang.

Die lettergreeptalen klinken dan ook sneller dan accenttalen. Het lijkt wel alsof die lettergrepen met de snelheid van een automatisch geweer worden afgeschoten. Maar een verschillend spreekritme is niet hetzelfde als een verschillende spreeksnelheid. Uit onderzoek blijkt dat talen en dialecten wel sneller of trager klinken, maar dat er geen enkel meetbaar verschil is. De snelheid van sommige talen is dus niet meer dan een illusie.

Als dus een Nederlandstalige, Spanjaard, Japanner, Brit en Duitser een minuut lang spreken, dan communiceren ze allemaal nagenoeg dezelfde hoeveelheid informatie.

Het gaat hier uiteraard wel om normale mensen in een normaal gesprek. Zo halen voetbalcommentatoren bijvoorbeeld veel hogere snelheden, maar dat is in elke taal zo. Een wel heel extreem voorbeeldje:

En jij? Welke talen vind jij snel of traag klinken? En naar wat voor sprekers luister jij het liefst (in vergelijking met de voetbalcommentator)?.