De landen van Europa (3)

Vond je de vorige artikels over de etymologische herkomst van Europese landennamen interessant? Dan vind je het vast niet erg dat we op hetzelfde elan verder gaan, toch?

Georgië

Dit Kaukasische land heeft zijn naam te danken aan Sint-Joris (George in het Engels), de patroonheilige van het land.

Photo by Iman Gozal on Unsplash

De naam zou ook kunnen komen van het Arabische of Perzische Kurj of Gurz, wat de naam zou zijn van de oorspronkelijke bewoners, waar weliswaar niets over geweten is.

De Georgiërs noemen hun land Sakartvelo, ofwel het land van de Kartvelianen. En die worden zo genoemd omdat ze afkomstig waren van de centraal-Georgische regio Kartli.

Opgelet, de Amerikaanse staat Georgia is niet naar Sint-Joris genoemd, maar wel naar de Britse koning George II, die aan het hoofd van het Verenigd Koninkrijk stond toen de staat in 1732 werd opgericht.

Griekenland

Soms hoef je het echt niet ver te zoeken.

Graia was een streek in Boeotië, een landschap in Midden-Griekenland, waarvan kolonisten zich in Zuid-Italië kwamen vestigen. Die werden door de Romeinen Graeci genoemd.

Hongarije

Hongarije is natuurlijk het land van de Hunnen. In de 5de eeuw heerste Attila de Hun over het hele Hunnische Rijk, dat zich uitstrekte van de Oeral tot de Rijn.

De Hongaren noemen hun land zelf Magyar, wat komt van het Oud-Hongaarse Mogyër. Dat was een van de zeven grootste nomadische Hongaarse stammen.

Ierland

Ierland komt van Éire, zoals de Ieren hun land zelf noemen.

En Éire komt dan weer van het Oud-Ierse woord Ériu. Dat is de naam van de belangrijkste godin uit de Keltische mythologie.

Het accent op de E van Éire is niet onbelangrijk. Als je dat accent weglaat en Eire schrijft, dan heb je het niet over Ierland maar gebruik je het Ierse woord voor ‘last’.

Toen Ierland in 1949 een republiek werd, nam het gebruik van Éire af. Het wordt nu eerder als een snobistisch woord beschouwd om naar het land te verwijzen.

IJsland

Gemakkelijker dan dit wordt het niet. IJsland wordt uiteraard zo genoemd wegens het vele ijs. Maar dat klopt eigenlijk niet, want op IJsland is dankzij de Golfstroom heel wat groen te vinden. De naam hebben we aan de Vikingen te danken. Zij noemden het eiland IJsland in de hoop dat de naam potentiële kolonisten zou ontmoedigen.

Maar wat dan met Groenland? Want tot voor de klimaatopwarming was 80% van dat land met ijs bedekt. Toen de Vikingen in Groenland aankwamen kende het eiland een veel warmer klimaat dan nu en was het echt een groen land. Tegen de veertiende eeuw waren de temperaturen er danig gedaald zodat de lokale Oud-Noorse bevolking de kolonies moesten verlaten. De Groenlanders noemen hun land overigens niet Groenland, maar wel Kalaallit Nunaat, ofwel ‘land van de mensen’ in het Inuit.

Terug naar IJsland nu. De legenden vertellen een ander verhaal over de herkomst van IJsland. Naar zij zeggen was Naddador de eerste Noorse ontdekkingsreiziger die IJsland bereikte. Hij noemde het Snæland of ‘Sneeuwland’ omdat het er sneeuwde. De Zweedse Viking Garðar Svavarosson volgde Naddador, en voortaan werd het eiland Garðarshólmur (‘Eiland van Garðar’) genoemd. Maar het Eiland van Garðar was niet zo vriendelijk voor de volgende aankomeling, een Viking die Flóki Vilgerðarson heette. De dochter van Flóki verdronk op weg naar IJsland, vervolgens stierf zijn hele veestapel door de aanslepende winter. Flóki was gedeprimeerd en gefrustreerd en zou volgens de saga’s een berg hebben beklommen van waarop hij alleen een fjord vol ijsbergen zag. Dat zou tot de nieuwe naam van het eiland hebben geleid.

Italië

De herkomst van het Latijnse en Griekse Italia is onbekend. Een veelgehoorde verklaring is dat het van het Oscische viteliu komt, wat ‘kalf’ betekent. Het land rijk aan vee dus. Dat woord zou ook de herkomst zijn van de Vitali, een stam die zich in Calabrië zou hebben gevestigd.

Kazachstan

Dat -stan ‘land’ betekent, dat wist je uiteraard al. Dat woord komt trouwens uit het Iraans.

Kazach, of Kazak, is dan weer afkomstig van het Turkse werkwoord qaz, dat zwerven betekent. Kazachstan is dus het land van de nomaden.

De huidige hoofdstad van Kazachstan heet sinds maart 2019 Nur-Sultan, ter ere van de overleden president Nursultan Nazarbayev. De stad kende in het verleden heel wat andere namen. In 1830 werd ze gesticht en heette ze Akmoly, wat waarschijnlijk ‘wit graf’ of ‘heilige stad’ betekende. Twee jaar laten mocht de vestiging zich een stad noemen en werd de naam gewijzigd in Akmolinsk. De Russen hernoemden ze in 1961 naar Tselinograd, de ‘stad van de maagdelijke landen’. Toen het land in 1992 onafhankelijk werd, kreeg de stad haar oorspronkelijk naam terug: Akmola. Vijf jaar later werd de stad de nieuwe hoofdstad van het land en kreeg het de naam Astana, ofwel ‘hoofdstad’.

En wat dan met Almaty (of Alma Ata)? Die stad was tot 1997 hoofdstad van het land. Volgens een weliswaar betwiste theorie zou die naam komen van het Kazakse woord voor ‘appel’. Omdat er in de streek rond de stad een enorme diversiteit aan appels te vinden is, wordt wel eens gezegd dat de appel eruit afkomstig is.

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.