Er worden op dit moment circa 7168 talen gesproken op onze wereld. We weten al zeker dat honderden daarvan de komende jaren zullen verdwijnen, maar wat is de echte situatie van deze duizenden talen op dit moment?

Van die 7168 talen zijn er 490, of 6,9%, die institutioneel zijn. Dat betekent dat ze gebruikt worden in overheden, handel en het onderwijs. Die 490 talen worden gesproken door maar liefst 6,1 miljard mensen.

3600 andere – niet-institutionele – talen zijn stabiel. 22,8% daarvan heeft een schrift, 27,4% bestaat enkel mondeling. Kinderen leren de taal nog, maar ze worden niet formeel in instellingen gebruikt.

De overige 3078 talen zijn in gevaar en lopen het risico om uit te sterven. Dat zijn talen die niet door kinderen worden geleerd en die niet langer de norm zijn in een gemeenschap. Deze talen worden door meer dan 88 miljoen mensen gesproken.

Elke 40 dagen verdwijnt er een taal.

Oceanië kent het grootste aantal bedreigde talen, 733 stuks om precies te zijn. Met een bevolking van 8,8 miljoen mensen is Papoea-Nieuw-Guinea het land met de meeste talen ter wereld. Vaak tellen kleine taalkundige gemeenschappen slechts enkele honderden mensen die de taal spreken.

Afrika telt 428 bedreigde talen, de meeste daarvan rond de evenaar. Ontheemding, droogte en conflicten zijn enkele van de belangrijkste redenen waarom talen bedreigd zijn.

In Noord- en Centraal-Amerika zijn 222 talen met uitsterven bedreigd. Maar liefst 98% van de inheemse talen van de VS zijn bedreigd, een van de hoogste cijfers ter wereld.

Aan de andere kant van het spectrum zijn er 490 institutionele talen met 6,1 miljard sprekers wereldwijd.

Talen nieuw leven inblazen

Dankzij belangrijke initiatieven kunnen talen worden behouden.

Zo sprak in de jaren 1970 slechts 5% van de Maori schoolkinderen hun Maori taal. Vandaag zijn er dat 25%, dankzij de inspanningen van de Maori’s zelf, die de overheid dwongen om de taal wettelijk te beschermen.

In Hawaii spraken slechts 2000 mensen de inheemse taal in de jaren 1970. Nadat de overheid ervoor zorgde dat ze in de school werd onderwezen, steeg dat aantal tot 18.700 in 2023.

Ook de ontwikkelingen in AI bieden middelen om talen te bewaren. Zo ontwikkelen Google en Microsoft AI-tools die talen ontzettend snel min of meer kunnen vertalen, zodat de uitstervende talen toegankelijker worden zodat ze niet worden vergeten.