Hoe lang droomt de mens al niet van een internationale taal?

Het eerste antwoord waar we aan denken is uiteraard de tijd van het Bijbelse verhaal van de Toren van Babel.

Maar als je (terecht) niet gelooft dat de mensheid verplicht werd diverse wederzijds onbegrijpelijke talen te spreken als straf omdat men het had aangedurfd een toren te maken die hoog genoeg was om tot de hemel te reiken, dan denk je ongetwijfeld aan Esperanto, de best gekende taal die in de 19e eeuw uitgevonden werd om universeel te worden gebruikt.

Enkele decennia later vinden we een intrigerend voorbeeld van een taal die werd gemaakt om de wereld te verenigen zonder het gebruik van woorden: het Internationale Systeem van Typografische Afbeeldingen of Isotype.

Een voorbeeld van Isotype.

Isotype werd ontwikkeld door de Oostenrijkse socioloog, wetenschapsfilosoof en curator Otto Neurath en zijn verloofde Marie. Hij noemde het aanvankelijk de Weense methode van Afbeeldingsstatistieken. Zijn belangrijkste medewerker was houtspecialist Gerard Arntz, die meer dan 4000 pictogrammen ontwikkelde om belangrijke industriële, demografische, politieke en economische gegevens weer te geven.

Beiden geloofden ze dat het gewone volk, dat doorgaans niet kon lezen, ook het recht had om zich te ontwikkelen. Maar daarom moest het de wereld rondom kennen. Die kennis mocht niet in moeilijk te begrijpen wetenschappelijke bewoordingen staan, maar wel in recht-door-zee symbolen met een duidelijke structuur. Met de visuele statistieken wilden ze ook de grenzen van taal en cultuur overschrijden en universeel begrepen worden.

Toen Oostenrijk bezet gebied werd in de jaren dertig, vestigden Neurath en Antz zich in Oxford. Daar bleven ze aan hun unieke strategie werken die wereldwijd designers inspireerde.

Het was niet de bedoeling dat de Isotypesymbolen hele woorden zouden vervangen, maar wel de verbale inhoud van statistieken samengevat zou weergeven. Zo is minder tekst nodig en kan die worden beperkt tot essentiële trefwoorden.

Ook wie nog nooit Isotype heeft gezien, heeft zeker al de visuele talen gezien die door Isotype werden beïnvloed.

De emoji die iedereen kent, zijn niet meteen wat Neurath en Antz in gedachten hadden, maar zijn een direct gevolg van het werk dat ze hebben verricht.