Markus Witte, de medeoprichter van de taalleer-app Babbel, kan Flaubert in het Frans lezen, maar kan in die taal geen ontbijt bestellen. Dat gevaar loop je wanneer je een taal leert zonder ze ooit te spreken.
“Het komt erop neer dat als je een taal wil leren, je met een mens moet praten”, zegt Witte. Dat is een onverwachte verklaring van iemand die een taalleer-app heeft ontwikkeld. Want zei hij echt dat je een taal alleen via persoonlijk contact kunt leren?
“Ja, natuurlijk! Dat valt niet te ontkennen. Maar dat betekent niet dat je met een app niet al een heel eind komt.”
Apps om talen te leren, van Busuu over Babbel tot Memrise, zijn big business. DuoLingo beweert dat het met 300 miljoen mensen het grootst aantal gebruikers heeft. Babbel geeft geen cijfers vrij maar zegt dat er vorig jaar één miljoen Amerikaanse gebruikers bijkwamen. Dankzij het abonnementmodel is Babbel de taalapp met de grootste omzet. Alleen al in de Verenigde Staten steeg de omzet met 140 procent in de tweede helft van 2017. Het aantal betalende gebruikers steeg met 40 procent in dezelfde periode in de VS. Er zijn er nu meer dan in Europa.
Om mensen te helpen hun taalvaardigheden met echte mensen te oefenen, biedt Babbel binnenkort taalvakanties aan. Het heeft de Berlijnse start-up LingoVentura overgenomen, dat boekingen voor 200 taalscholen in meer dan 100 steden en landen verzorgt.
Gebruikers van Babbel vinden deze taalvakanties in een afzonderlijk onderdeel van de app. “We willen het leren van de taal niet onderbreken, want het is geen reclametool, maar we willen ervoor zorgen dat wie geïnteresseerd is in de dienst, die ook vindt.”
Babbel heeft sinds 2007 al een hele weg afgelegd. Het werd ontwikkeld door Witte en Thomas Holl, twee software-ingenieurs zonder enige ervaring in talen. “Toen we in 2007 een website wilden bouwen om beter talen te leren – dat was vóór de tijd van de App store – wisten we niet waar we zouden terechtkomen”, zegt Witte. “We waren arrogante technische mensen en hadden iets van: dit probleem is al opgelost, hoe moeilijk kan het zijn?”
Een gratis versie van Babbel kwam in januari 2008 online en trok beleggers aan. Maar Witte ontdekte al snel een groot probleem: “Je kon niet echt een taal leren met wat we gemaakt hadden.”
De ingenieurs hadden een woordenschatoefenaar gebouwd met een gebruiksvriendelijke interface. Ze leerden twee zaken: “Ten eerste, dat je er nooit een taal mee leert; ten tweede, dat je er nooit geld mee zou verdienen.”
Dus bouwden ze een app van nul af aan en vroegen ze mensen om te betalen. Voor Babbel betaal je tussen € 12,99 en € 8,25 per maand, afhankelijk van de termijn waarvoor je je inschrijft. De grootste concurrent, DuoLingo, is echter gratis.
“DuoLingo is gratis en dat is hun probleem”, zegt Witte. “We hebben dat ook gedaan, maar het is moeilijk om geld te verdienen met een gratis product. Ik heb het dan niet over steenrijk worden, maar je rekeningen kunnen betalen en ervoor zorgen dat je mensen hun rekeningen kunnen betalen.”
Tegelijkertijd begon Babbel na te denken over zijn aanpak voor het leren van talen. In plaats van het als een technologisch probleem te zien, bekeken ze het als een menselijk probleem. “Je kunt talloze jaren onderzoek en ervaring in het leren van talen met technologie niet argeloos vervangen,” zegt Witte. “We deden dat aanvankelijk wel, maar waren nederig en eerlijk om te zeggen dat we het fout hadden.”
Babbel telt nu 700 medewerkers, waaronder heel wat taalexperts. “Technologie doet ertoe – alle oprichters zijn techneuten”, zegt Witte. “We zijn heel enthousiast over het machinaal leren en alle beschikbare middelen, maar we ontdekten tijdig dat het maar middelen zijn. We kunnen er enthousiast over zijn, maar het is de manier waarop je ze gebruikt die ertoe doet.”
Babbel wilde aanvankelijk een tool ontwikkelen met oefeningen die door machines waren samengesteld. Maar machines zijn niet zo goed in het onderwijzen van taal als mensen en ze kunnen willekeurige zinnen voorleggen. “Willekeurigheid schrikt mensen die een taal willen leren behoorlijk af”, zegt Witte. “Daarom maken we gebruik van verhalen.”
Babbel gebruikt technologie om te experimenteren met het aanpassen van verhalen zonder ze te mismaken. Het is de bedoeling dat twee mensen verschillende hoeveelheden tijd kunnen investeren in het leren van een taal en toch een consequent menselijk verhaal hebben om hen te begeleiden. De technologie wordt gebruikt om het programma aan te passen aan de snelheid van de leerling.
Machines zijn geen mensen en zullen dat nooit zijn.
— Markus Witte, Babble
Als er één ding is wat ons tot mens maakt, is het wel taal.
Het ontbrekende stuk van de puzzel voor Babbel is de gebruiker kunnen helpen spreken, of verdergaan dan het lezen van Flaubert zodat ook een ontbijt kan worden besteld. Maar hoewel Babbel nu inzet op taalvakanties, heeft het geen plannen om volledig offline te gaan en taalscholen op te richten. “We willen niet met taalscholen van start gaan want we zijn niet disruptief, we nemen de kaas niet weg van het brood van een ander”, zegt Witte. “Het gaat meestal om kleine familiebedrijven die een heel persoonlijke dienstverlening hebben. Dat persoonlijke element kopiëren is bijzonder moeilijk en daar zijn we waarschijnlijk niet zo goed in.”
Vakanties zijn voor de gebruikers van de app echter een manier om de eenvoudige gesprekken te voeren die ze in de app hebben geleerd. Witte herinnert zich dat hij Babbel gebruikte om enkele zinnen Turks te leren voordat hij naar een restaurant ging om doner kebab te bestellen. “Ze lachten me natuurlijk uit, maar ze apprecieerden mijn inspanning”, zegt hij. “Het voelde goed, en dat is wat je nodig hebt om verder te gaan. Als je de taal nooit spreekt, dan leer je ze niet.”
Hij eindigde met: “Met de app kom je al een heel eind, maar machines zijn geen mensen en zullen dat nooit zijn. Als er één ding is wat ons tot mens maakt, is het wel taal.”
(bron: The Independent)
De Taalfluisteraar 