Wist je dat er ook een Mid-Atlantisch Engels bestond?

Daarbij frons je uiteraard meteen je wenkbrauwen, want in het midden van de Atlantische Oceaan is geen land te bespeuren en kan er dus evenmin een soort Engels bestaan. Gelijk heb je. En toch bestaat het.

Clara Bow was een van de allergrootste filmsterren van de stomme film. Ze was een meester in overdreven gelaatsuitdrukkingen. Toen de gesproken film zijn intrede deed, hoorden mensen voor het eerst haar stem. Ze had een nasaal accent uit Brooklyn. Onder meer om deze reden ging haar carrière pijlsnel achteruit en verdween ze uit de films.

Als je naar een film uit het begin van de gesproken film kijkt, dan hoor je een ouderwetse manier van praten. Acteurs als Cary Grant en Katherine Hepburn spreken met een uniek accent dat niet uit een bepaald land of zelfs regio afkomstig lijkt. En al hun collega’s spraken op dezelfde manier. Waarom hadden ze allemaal zo’n apart en vreemd accent?

In de jaren 1930 was Edith Skinner dé adviseur bij uitstek als het ging om uitspraak in de filmstad Hollywood. Ze had een overtuigde mening over hoe mensen zouden moeten spreken.

Ze was zelf afkomstig van de Britse aristocratie die in de Verenigde Staten en Canada leefde. En die wilden anders spreken: met een mengeling van Brits en Amerikaans Engels die door rijke mensen werd overgenomen zodat arme mensen zouden weten dat ze rijk waren. Een situatie die te vergelijken was met de posh mensen in Groot-Brittannië die zich het Queen’s English (of Received Pronunciation) eigen maakten en zich zo onderscheidden van het plebs.

Het Mid-Atlantisch dat Skinner voorstond, werd ook wel Good Speech genoemd. In een boek van haar over uitspraak lezen we: “Good Speech valt moeilijk te definiëren maar is eenvoudig te herkennen wanneer we het horen. Good Speech is een dialect van Noord-Amerikaans Engels dat geen regionale kenmerken bevat; hoewel duidelijk Noord-Amerikaans Engels, is het geschikt voor klassieke teksten, kan het moeiteloos worden uitgesproken en is het eenvoudig te begrijpen, ook op de laatste rijen van de bioskoop.”

De term Mid-Atlantisch (ook Trans-Atlantisch) slaat dus op het feit dat het accent door zowel de VS als het VK was beïnvloed.

De drie belangrijkste kenmerken van het accent zijn:

* het weglaten van de ‘r’ aan het einde van woorden als winner en clear
* de zachte uitspraak van klinkers: dahnce in plaats van dance.
* de ‘t’ werd heel duidelijk uitgesproken zodat butter niet klonk als budder zoals vele Amerikanen dat woord tegenwoordig uitspreken

Kun je de kenmerken in deze videoclip ontdekken?

Het waren overigens niet alleen acteurs die zich van het kunstmatige accent bedienden. Ook politici zoals Roosevelt en schrijvers zoals Gore Vidal en William F. Buckley spraken zo.

Na de Tweede Wereldoorlog verdween het accent omdat steeds minder leerkrachten die uitspraak aan hun leerlingen onderwezen. Ook kwamen er regisseurs als Francis Ford Coppola die de wereld wilden tonen zoals die was, en niet de fantasie die vroegere films weergaven. Dus moet ook het typische accent achterwege worden gelaten.

Op deze manier verdween het Mid-Atlantic accent.

Of toch niet helemaal, want er is nog een ander Mid-Atlantic accent. Dat is het Engels dat in Philadelphia en Baltimore wordt gesproken, maar dat uiteraard compleet verschillend is van het filmaccent waarover we het hadden.