Barcelona is een multiculturele stad waar mensen van over de hele wereld wonen. Wie in de straten van de stad kuiert, kan onbekende talen horen, en die zijn lang niet alleen van toeristen afkomstig. In de Catalaanse hoofdstad leven bijna 392.000 buitenlanders die meer dan 300 verschillende talen spreken. Dat meldt de ngo Linguapax, die vorige week een rapport publiceerde ter gelegenheid van het Internationaal Jaar van de Inheemse Talen. Het spreekt daarin over de culturele rijkdom van de stad. Enkele van de meest gesproken talen, na het Catalaans en Spaans, zijn het Engels, Arabisch en Italiaans, gevolgd door vele ongewonere en beperkt vertegenwoordigde talen zoals het Berber, Urdu, Bengali, Quechua of Wolof.

In haar voorstelling van het rapport benadrukte de directrice van Linguapax, Mònica Perenya, “de waarde die de talen hebben” voor de mensen die ze spreken. “Het spreekt voor zich dat het niet de bedoeling is dat mensen alle talen leren spreken. Dat heeft geen zin, maar het is wel zinvol om te weten dat ze bestaan”, aldus Perenya over het document, dat cijfers van Idescat (Catalaans Instituut voor de Statistiek) bevat, evenals gegevens die verzameld zijn door de studiegroep voor bedreigde talen van de universiteit van Barcelona.

Het rapport meldt ook dat heel wat van de in de stad gesproken talen grensoverschrijdend zijn. Ze worden dus in meerdere landen gesproken. Dat is het geval met het Punjabi in India, Pakistan, Afganistan en Bangladesh, en andere talen zoals het Quechua in Peru, Argentinië, Bolivia, Colombia, Ecuador en Chili, of het Wolof, dat gesproken wordt in Senegal, Gambia, Guinea, Guinee-Bissau en Mauritanië. Ook het Nederlands met onder meer Vlaanderen en Nederland hoort in dat rijtje thuis.

In de Catalaanse hoofdstad worden Latijns-Amerikaanse talen gesproken zoals het Guaraní of het Aimara. Er zijn ook gemeenschappen uit Aziatische landen waar het Urdu of varianten van het Chinees worden gebruikt, evenals communicatiesystemen van Afrikaanse etnische groepen zoals de Berbers. Uit het Nabije Oosten komen het Amhaars en het Hebreeuws, en uit Spanje zelf het Asturiaans, Baskisch en Galicisch.

“Barcelona is op vele vlakken een dynamische, innovatieve en creatieve wereldstad. Ze moet in staat zijn om op internationale schaal de erkenning en het overleg over de taalkundige en culturele diversiteit aan te voeren.”
Dit kunnen we in de tekst lezen, die de talen in verschillende geografische zones indeelt en uitleg bevat zodat de lezers de cijfersystemen van talen als het Fula en Wolof kunnen begrijpen.

Volgens de gegevens van Linguapax is de situatie kritiek voor 2464 van de bijna 7000 op onze planeet gesproken talen. Die staan op het punt om uit te sterven. De ngo benadrukt dat slechts 23 talen door de helft van de wereldbevolking (7,6 miljard mensen) wordt gesproken, terwijl 90% van de talen door slechts 4% van de mensen wordt gesproken.

Migratie en technologie

Het onderzoek benadrukt de relatie tussen technologie en de wereldwijde migratiebewegingen. Op dit ogenblik zijn er 244 miljoen migranten, waarvan 20 miljoen vluchtelingen, meldt Linguapax. Samen zouden die het vijfde meestbevolkte land ter wereld vormen.

“Technologieën vergemakkelijken de uitwisseling van kennis in verschillende talen. De steden vormen uiterst rijke culturele en taalkundige ecosystemen die zorgen voor nieuwe communicatievormen”, lezen we in de tekst. Verder wordt de rol van dominante talen benadrukt, en dan vooral het Engels, dat in de gemeenschappen “nieuwe en diverse ondergeschikte talen creëert”.

Het onderzoek meldt echter dat de meest gesproken talen niet noodzakelijk de talen zijn die we in een digitale omgeving het meest tegenkomen. Het meest paradigmatische geval is het Engels. Hoewel circa 55% van de informatie op het internet in deze taal is, is het de moedertaal van slechts 8% van de wereldbevolking. Hetzelfde maar omgekeerd gebeurt met het Chinees, dat dan wel door meer dan 1,2 miljard mensen wordt gesproken, maar toch slechts voor 2,2% op het net aanwezig is.

(bron: El País)