Pi-filologie

Het getal pi (3,14159…) kennen we allemaal wel. Het is een wiskundige constante die de verhouding tussen de omtrek en de diameter van een cirkel weergeeft. Pi (of π) is eigenlijk een afkorting van het Griekse woord periphereia of omtrek van een ronde vorm.

Er zijn heel wat manieren om het getal pi zo ver je maar wilt te onthouden, maar de eenvoudigste manier is via piems. Dat is een combinatie van pi en poems. Gedichten dus, en die wel zo zijn opgesteld dat het aantal letters van elk woord aangeeft welk getal er moet staan.

Een Nederlands voorbeeldje:

Zeg, ’t moet u zeker verheugen te kunnen geven dit getal.
Als je het aantal letters van de woorden telt, dan krijg je: 3 (,) 1 4 1 5 9 2 6 5 3 5

Sommige mensen gaan er echt ver in en schrijven een heel kortverhaal, zoals Michael Keith. Hij schreef het boek Not A Wake van 10.000 woorden waarbij de lengte van elk woord overeenstemde met het cijfer van pi. Het boek begint als volgt:

En wat dan met het getal ‘0’? In dat geval worden woorden van tien letters gebruikt. Deze manier van schrijven wordt ook wel eens pilish genoemd.

Maar gedichten of zelfs boeken zijn niet erg efficiënt als je heel veel cijfers van pi wilt onthouden. Met de methode van Loci kun je tot 67.890 cijfers van pi onthouden. Deze methode werd al in de Grieks-Romeinse tijd gebruikt. Het komt erop neer dat je de indeling van een gebouw of de rangschikking van winkels in een straat onthoudt en aan alles wat er zich in bevindt een cijfer toewijst. Dat wordt een loci genoemd. Vervolgens wandel je volgens een bepaald patroon door de loci heen en activeert wat je ziet het gewenste cijfer.

Bij nog andere manieren gaat het om het onthouden van bepaalde patronen. Zo verschijnt het jaar 1971 in de eerste 50 cijfers van pi.

Nog voor computers pi konden berekenen, was het memoriseren van de cijfers al een obsessie voor sommige mensen. Het record ligt op dit ogenblik op 70.030 cijfers. Die opzeggen kostte de recordhouder in 2015 niet minder dan 17 uur. Er is een Japanner die in 2006 erin geslaagd zou zijn om 100.000 cijfers van pi op te zeggen, maar dat is niet officieel bevestigd.

In Nederland staat het record van 22.612 cijfers op naam van Rick De Jong die er in 2015 5 en een half uur over deed. In België is Andreas Simons recordhouder met slechts 1236 cijfers. Al zijn dit uitsluitend de officiële records. Er zijn mensen die meer cijfers hebben onthouden.

De media doen vaak mee, zoals dit voorbeeld uit Zijn er nog kroketten (2014) waarin Laura Moeneclaey uit Poperinge 4000 cijfers haalt en ook uitlegt hoe ze te werk gaat.

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.