Communicatie is meer dan woorden alleen, ze bestaat ook uit beelden, bewegingen en gebaren. En die taal is niet geografisch afgebakend maar overstijgt grenzen.

Dat zijn de twee correcte premissen waarvan in het boek Grenze(n)loze taal wordt uitgegaan.

Het resultaat is 13 hoofdstukken van verschillende auteurs over taalvariatie in de ruime zin van het woord. Maar is die variatie grenzeloos?

Die vraag levert boeiende antwoorden op. En die behandelen diverse onderwerpen: hoe natuurlijk een kunstmatige taal als het Esperanto is, waarom het (Surinaams-)Nederlands nog altijd de enige officiële taal is in Suriname, wat de verschillende soorten Limburgs zijn, wat de (Nederlandse) top 2000 met regionale taal te maken heeft, wat de herkomst van familienamen ons leert, waarom tussenwerpsels zo bijster interessant zijn (maar zijn ze ook taal?), of lichaamstaal ook ‘taal’ is, of dieren ook delen van de menselijke taal delen (spoiler: jazeker, zelfs koeien), mogelijk problematisch taalgebruik in historische bronnen, de revitalisatie van het Nedersaksisch dankzij een nieuwe film, hoe verscheiden taalvariatie is.

Daarnaast is er ook nog een hoofdstuk over Hugo Grotius die de christelijke kerken wilden verenigen, maar het is me onduidelijk wat dit met taalvariatie te maken heeft.

Uit alle artikels blijkt dat talen zich niet zo gemakkelijk geografisch laten afbakenen als we misschien wel denken. Namen, woorden en teksten brengen ons niet zelden op een heuse wereldreis, de ene al boeiender dan de andere. Historische taalkunde is dan ook een fascinerende wetenschap. Daarnaast blijkt dat er in de wetenschap geen consensus is over wat wel en wat niet taal is.

‘Grenze(n)loze taal’ is een boek voor iedereen die interesse heeft voor taal en taalvariatie, maar een taalkundige achtergrond is helemaal niet nodig om van dit boek te genieten.

Opgelet voor de binding. Als je het boek flink opendoet om zo plat mogelijk te leggen, dan komen de bladen gemakkelijk los uit de binding. Hoe boek dus best niet helemaal openleggen.

Info:

Grenze(n)loze taal, Kristel Doreleijers, Jos Swanenberg
Uitgeverij Sterck en De Vreese, 239 pagina’s, ISBN 978 94 6471 300 8, (c) 2025