Hŵre!

We hebben het hier al eerder over het Welsh gehad, maar nu is er bijzonder nieuws uit dit mooie land. De Welshe regering heeft immers plannen om het aantal sprekers van Welsh te vermeerderen tot een miljoen in 2050.

Volgens de officiële telling uit 2011 wordt het Welsh door zo’n 575.000 mensen gesproken. Per decennium moeten er daar 100-150 duizend mensen bijkomen. Om die doelstelling te bereiken, zijn er vier pijlers:

1. het aantal huidige sprekers en hun gebruik van het Welsh behouden en ondersteunen
2. nieuwe sprekers van het Welsh vormen door kinderen in het gezin en in de gemeenschap met het Welsh vertrouwd te maken
3. nieuwe sprekers van het Welsh vormen door zowel formele als informele opleiding en in de kinderopvang
4. nieuwe sprekers van het Welsh vormen bij de mensen die in Wales werken

Wie het hele plan rustig wil nalezen, kan bij deze pdf terecht.

Die plannen schoten in het verkeerde keelgat bij de mensen die het Welsh niet zo genegen zijn (lees: de Engelsen) en die denken dat de taal alleen wordt gesproken wanneer Engelsen een Welshe pub binnenstappen.

Daarom hier graag enkele typisch Welshe uitdrukkingen die je bij een bezoek aan dit prachtige land kunt gebruiken. Wedden dat de Welshmen je des te hartelijker zullen ontvangen?

Shw’mae (tsjoe-maao)
Krachtig starten met een eenvoudig: “Hallo, hoe gaat het?”

Croeso i Gymru (kroi-soi gom-rie)
“Welkom in Wales!” Denk maar niet dat de Welshmen niet gastvrij zijn. Ook de favoriete zin op theedoeken.

Dros ben llestri (dross ben thlestrie)
De letterlijke betekenis is “over de vaat”, maar betekent eigenlijk ‘er helemaal over’. Zoals wanneer iemand heel boos wordt om het onbegrijpelijke Welsh op verkeersborden.

Ych-a-fi (uck a vie)
“Bah!” Gebruik dit wanneer je Tinderdate je vertelt dat alle Welshmen stom zijn.

Chwyrligwgan (tsjoe-oerl-ie-goo-gan)
Het meest Welshe woord op de planeet. Het betekent ‘ronddraaiend’ of ‘draaimolen’. Gebruik het wanneer je voor de zoveelste keer te horen krijgt dat het Welsh geen klinkers heeft – wijs er vervolgens op dat het er meer heeft dan het Nederlands.

Meicrodon (meik-ro-don)
Engelsen zeggen vaak dat “popty ping” het Welsh is voor magnetron/microgolf. Dat is niet zo, dat is een grap. Als je iets wil opwarmen, plaats het dan in de meicrodon.

Iechyd da (yeah-tsj-id da)
“Proost!” Een goed idee om dit te zeggen net voor je je vijfde pint of Brains nuttigt wanneer België/Nederland* het van Wales heeft gehaald in het voetbal. (* over een jaar of twintig misschien eens)

Hiraeth (hier-aai-th)
Dit woord kent niet meteen een vertaling in het Nederlands. Het betekent verlangen naar huis of naar een tijd waarin je je thuis voelde. Het gaat niet over heimwee, maar over een diep verlangen naar een plaats die mogelijk niet bestaat zoals jij het je herinnert. Hopeloos ingewikkeld, net als de Welshe taal zelf, toch?

Cer i grafu (ceer ie gra-vie)
De perfecte zin om uit te spreken wanneer iemand je vertelt dat het Welsh een verzonnen taal is. Het betekent zo veel als: “Mijn beste, u bent duidelijk een idioot, maar ik wens u een goede dag. O ja, overigens zijn technisch gezien alle talen verzonnen.”
Letterlijk betekent het: “Ga weg en krab jezelf!”

(bron: The Guardian)