Volgens het jaarlijkse rapport ‘Freedom of Thought‘ van de International Humanist and Ethical Union krijg je in dertien landen de doodstraf wegens blasfemie. Wie de staatsreligie afvallig is als atheïst of andersgelovige, wordt in deze (moslim)landen het recht ontnomen om te leven: Afghanistan, Iran, Maleisië, de Maldiven, Mauretanië, Nigeria, Pakistan, Qatar, Saoedi-Arabië, Somalië, Soedan, de Verenigde Arabische Emiraten en Jemen.

En gisteren meldden de BBC en de Ierse krant Independent dat de Ierse politie een onderzoek naar blasfemie is gestart nadat een televisiekijker klacht had ingediend met betrekking tot de uitspraken van de bekende Ier Stephen Fry uit februari 2015.

In het Nederlands kennen we blasfemie uiteraard beter als godslastering, maar waar komt het woord blasfemie eigenlijk vandaan?

Wanneer we het etymologisch woordenboek openslaan, lezen we dat we het woord via het Oud-Franse blasphemie hebben afgeleid van het Latijnse werkwoord blasfemare. Maar daar zijn we uiteraard niets mee; we moeten nog wat dieper graven.

En zo komen we bij het Griekse blasphemein, dat ‘slecht spreken over’ betekent. Omdat dat de brontaal is van het woord, moeten we dit Griekse werkwoord verder ontleden.

‘blasphemein’ bestaat uit:

phanai: spreken
blas-: een voorvoegsel dat synoniem is van het Griekse meleos en nutteloos betekent.

Kortom, iemand die aan blasfemie doet, is iemand die nutteloos spreekt.

Volgens lezer Bert Cattoor ligt de herkomst bij andere Griekse woorden: βλάπτω (beschadigen, krenken) samengevoegd met φήμη (faam). Bedankt voor de info, Bert!

Zijn er nog zo van die woorden waarvan je je afvraagt waar ze in godsnaam vandaan komen? Vertel het dan even in de reacties!

O ja, deze uitspraak van Stephen Fry zou godslasterlijk zijn geweest: