Er bestaat een stroming met pseudohistorische, pseudolinguïstische en pseudoarcheologische theorieën die Roemenië tot de bakermat van de beschaving uitroept en die verklaart dat alle of op zijn minst vele talen van het Roemeens afstammen. Die stroming wordt het protochronisme genoemd. Deze ideeën ontstonden rond 1870 en waren bijzonder populair onder het stalinistische regime van Nicolae Ceauşescu.

De algemene opvatting is dat de oorsprong van alles te vinden is in Dacië, het land van de Daciërs, een Indo-Europees volk dat voor het eerst door de Romeinen werd vermeld en voornamelijk in het huidige Roemenië woonde.

Kijken we even naar de drie voornaamste claims. Voor geen enkele van de onderstaande beweringen is er ook maar een greintje bewijs te vinden, maar dat vermoedde je natuurlijk al.

1. Pseudolinguïstisch

a. Het Punjabi komt uit het Roemeens.
De Daciërs leefden immers niet alleen in Roemenië. Hun rijk strekte uit van Centraal-Europa tot China en India. De Punjabi zijn de afstammelingen van de Daciërs die zich 2500 jaar geleden in India vestigden. Het bewijs: 2000 woorden in het Punjabi die lijken op Roemeens!
Bovendien lijken vele van deze 2000 woorden ook op Latijn. Omdat er 2500 jaar geleden, toen de Daciërs India binnenkwamen, nog geen Romeins Rijk was, bewijst dit dat de Daciërs Latijn spraken nog voor de Romeinen dat deden.
In werkelijkheid komt het Punjabi uit het Sanskriet.

b. Het Romani komt uit het Roemeens.
Volgens een onderzoek van Zweedse Romani zou het Romani-dialect in Zweden meer dan duizend woorden van Roemeense origine bevatten, wat op zich voldoende bewijs is van de Roemeense herkomst van de taal. Volgens hun theorie zouden de Romani Daciërs zijn die eerst naar India trokken en vandaaruit naar Zweden trokken.
Romani is inderdaad sterk verwant aan Indische talen, maar heeft niets met Roemeens te maken.

c. Roemeens moet wel de oudste taal zijn omdat ze zo eenvoudig is.
Heel wat Roemeense woorden hebben maar één lettergreep en worden fonetisch geschreven. Neem om (man) en pai (stro) bijvoorbeeld. Die spelling bestaat nog altijd in het Roemeens, maar in andere talen is ze ingewikkelder geworden (Frans: homme en paille). De originele taal in Europa moest wel eenvoudig zijn geweest, want omdat er geen schrift was konden de sprekers geen lange, moeilijke woorden onthouden. Kortom, omdat Roemeens zo eenvoudig is, moet het wel ouder zijn dan de andere talen.

d. De woorden Deutsch en Dutch komen van het woord Dacisch.
Het Roemeense woord voor Daciërs, daci (uitgesproken /dat͡ʃʲ/), lijkt op de Germaanse woorden Duits, Dutch, Diets enz. Dit moet er wel op wijzen dat deze woorden dezelfde etymologie hebben, namelijk dat Deutsch/Diets afgeleid is van Dacisch en dat de Germaanse volkeren zichzelf dus Daciërs noemen.
In werkelijkheid komen Deutsch, Dutch en Diets van een oud woord dat ‘volk’ betekent, en hebben ze niets met Dacisch te maken.

De protochronisten gaan zo nog wel wat verder. Zo zijn ze ervan overtuigd dat het Roemeens niet uit het Latijn afkomstig is, dat het Roemeens de rijkste taal is van Europa en dat de Roemeense woordenboeken vol etymologische fouten staan (want die durven bepaalde woorden een Hongaarse oorsprong toeschrijven), dat de Gothen en de Geten (verzameling van Thracische stammen) een en hetzelfde volk waren en de Germaanse volkeren stammen af van deze Geten (wat niet kan want de Geten spraken Thracisch en de Germanen/Gothen Germaans).

 

2. Pseudoarcheologisch

a. Roemenïe is de oorsprong van alle Europeanen.
Opgravingen tonen aan dat er 5000 jaar voor onze tijdrekening niets te vinden was in Frankrijk, Spanje of Groot-Brittannië maar wel duizenden standbeelden uit die tijd zijn gevonden in Roemenië.
In werkelijkheid werden die vermeende standbeelden zowat overal gevonden, niet alleen in Roemenië.

b. Bovengronds zout is alleen in Roemenië te vinden.
Zout is essentieel voor het menselijke lichaam. Het lichaam kan niet overleven zonder sodium. Dieren leggen soms een afstand van honderden kilometer af om toch maar aan zout te geraken. De enige Europese regio waar zout bovengronds te vinden is, is Roemenië. Voordat men wist hoe men ondergronds kon ontginnen, moesten mensen dus alleen hier hebben gewoond. Logisch toch?
In werkelijkheid zijn er heel wat plaatsen in Europa waar zout bovengronds kan worden gevonden, zoals in Spanje (Cardona), Duitsland (Halle, Bad Nauheim), Sardinië enz.

c. Het oudste exemplaar van een swastika komt uit Roemenië.
Bij swastika denken wij automatisch aan de nazi’s, maar het symbool is al heel oud en heeft heel andere betekenissen dan wat de nazi’s eraan gaven. Volgens de protochronisten dateert het oudste exemplaar van meer dan 7000 jaar geleden en werd het in Roemenië gevonden.
In werkelijkheid is het oudste exemplaar 10.000 jaar oud en komt het uit Oekraïene.

 

3. Pseudohistorisch

a. De Roemenen waren Daciërs.
Volgens hun theorieën was Latijn afkomstig van de Ausoniërs, het volk dat vóór de Romeinen in midden-Italië woonde. Maar hun taal was eigenlijk Dacisch. Dus moeten de Roemeniërs ook Dacisch zijn geweest.
In werkelijkheid spraken de Ausoniërs Oskisch, een uitgestorven taal uit de Sabellische taalgroep.

b. Denemarken werd gesticht door Daciërs.
Bronnen in de middeleeuwen verwijzen vaak met de term Dacië naar Denemarken. Dat kan alleen maar betekenen dat Denemarken door de Daciërs werd gesticht en dat de Denen eigenlijk Daciërs zijn.
In werkelijkheid gaat het om een algemene term die op meerdere plaatsen wordt gebruikt, denk ook maar aan ‘waals’ (Wallonië, Wales).
Om hun beweringen nog wat kracht bij te zetten, melden de protochronisten ook dat het Vaticaan over geheime documenten beschikt die bewijzen dat het Latijn afkomstig is van het Roemeens. In werkelijkheid zijn er geen geheime archieven meer in het Vaticaan (die werden in 1881 openbaar gemaakt voor wetenschappers), op de persoonlijke brieven van de pausen na 1939 na.

Kortom, deze pseudotaalkundige theorieën over het Roemeens zijn leuk leesvoer maar zijn op geen enkele manier ernstig te nemen.